Masterclasses in Science and related subjects

สหราชอาณาจักรมีที่พิเศษในประวัติศาสตร์ของวิทยาศาสตร์มาตลอด ประเทศของเรามีนักวิทยาศาสตร์ชั้นยอดที่โลกจะไม่เคยลืมชื่อของพวกเขา อาทิ ไอแซค นิวตัน ชาร์ล ดาร์วิน โรซาลิน แฟรงคลิน และสตีเฟ่น ฮอคคิง  เรียกได้ว่าเราค้นพบสิ่งใหม่ทางวิทยาศาสตร์มากมายตั้งแต่ก้าวแรกที่คนจะรู้จักกับมัน อีกทั้งใช้การค้นพบเหล่านั้นในการบุกเบิกเทคโนโลยีและสร้างองค์ความรู้ในทุก ๆ ด้านของชีวิตที่โลกต้องจดจำ จึงไม่น่าแปลกใจที่งานวิจัยของสหราชอาณาจักรจะมีคุณภาพเป็นอันดับต้น ๆ ของโลก และมีจำนวนการผลิตงานวิจัยด้านวิทยาศาสตร์มากเป็นอันดับสามของโลก มีเจ้าของรางวัลโนเบลถึง 91 คนเป็นคนอังกฤษหรือเคยศึกษาในสหราชอาณาจักรมาก่อน รู้ใช่หรือไม่ว่ามหาวิทยาลัยของเราตอนนี้ มีนักวิทยาศาสตร์ที่กำลังจะสร้างผลงานอันยอดเยี่ยมในอนาคต! 

University of Southampton: การเปลี่ยนแปลงทางสิ่งแวดล้อม การเปลี่ยนแปลงชีวิต: ประเมินความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 

วันอังคารที่ 23 พฤศจิกายน 2564 
เวลา 15.30-16.45 น.

ผู้บรรยาย: Prof Craig Hutton, Professor of Sustainability Science, School of Geography and Environmental Science, University of Southampton

เกี่ยวกับ Masterclass:
ปัจจุบันประเทศในกลุ่มอาเซียนมีความเสี่ยงต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในอัตราสูง ด้วยจำนวนประชากรและกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่กระจุกตัวอยู่ตามแนวชายฝั่ง การพึ่งพาการเกษตรกรรมและทรัพยากรน้ำในระดับสูง การรับมือการเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะเล ความถี่ และความรุนแรงที่มากขึ้นของสภาพอากาศสุดขั้ว จึงต้องมีการวางแผนพัฒนาและเสริมสร้างความสามารถในการปรับตัว อาจมีการบันทึกข้อมูลทั้งในระดับภูมิภาคและท้องถิ่นไว้ แต่ยังไม่ได้นำมารวมเข้ากับกรอบการประเมินความเสี่ยงเชิงระบบที่มีประสิทธิภาพ โดยความเสี่ยงที่กล่าวถึงนั้นมีผลกระทบโดยตรงต่อประชาชนของประเทศ 

School of Geography and Environmental Science มหาวิทยาลัย Southampton นำทีมนักวิจัยจากสหราชอาณาจักร เวียดนาม และไทย ซึ่งได้รับทุนจาก British Council ในการหาวิธีการสร้างขีดความสามารถภายในประเทศ เพื่อระบุข้อมูล สร้างแบบจำลอง และระบบการดำเนินงานที่จำเป็นอย่างมีประสิทธิภาพ ศึกษาปริมาณความเสี่ยงด้านทรัพยากรน้ำและการจัดการอุทกภัยในสองพื้นที่ของภูมิภาคอาเซียนที่มีความแตกต่างกัน คือ บริเวณสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขง เวียดนาม และลุ่มน้ำเจ้าพระยาในประเทศไทยที่เรียกได้ว่าเป็นพื้นที่เสี่ยงต่อการเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะเลมากที่สุดแห่งหนึ่งในโลก

การกำหนดชุดข้อมูลและแบบจำลองนั้นมีความจำเป็นอย่างมาก รวมถึงการออกแบบวิธีการวิเคราะห์ในการใช้ข้อมูลเหล่านี้ร่วมกัน ทำให้สามารถประเมินความเสี่ยงด้านสภาพอากาศด้วยวิธีที่เหมาะสม เข้าถึงได้ และสอดคล้องกับนโยบาย งานที่เรากำลังทำอยู่นี้จะทำให้เกิดการพัฒนาแผนที่ความเสี่ยงต่ออุทกภัยและทรัพยากรน้ำที่เข้าถึงผู้คนทุกกลุ่มเพศอย่างเท่าเทียมและยังมีส่วนสนับสนุนใน COP26 อีกด้วย 

ประวัติผู้บรรยาย: 
ดร. เครก ฮัตตัน ทำงานให้กับหน่วยงานภายใต้องค์การสหประชาชาติ รัฐบาล และองค์กรไม่แสวงผลกำไร (องค์กรพัฒนาเอกชน) ในหลายประเทศทั่วโลกในบริบทการเฝ้าระวังเรื่องการเปลี่ยนแปลงทางสิ่งแวดล้อม อาทิ การเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศที่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตของผู้คนทั้งในเมืองและพื้นที่ชนบท เขาและทีมงานที่เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านอุทกภัย ความแห้งแล้ง ความเค็ม พายุ และสิ่งแวดล้อมที่ไม่เหมาะสมอื่น ๆ ตลอดจนการทำแผนที่ความยากจน การใช้ที่ดิน และการสกัดคัดแยกตะกอน ได้พัฒนาวิธีการประเมินว่าบุคคลและสถานที่ใด ที่จะได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อมมากที่สุด ซึ่งเราเรียกสิ่งนี้ว่าแผนที่ความเปราะบางที่จะแสดงให้เห็นว่าประชากรกลุ่มใดมีแนวโน้มที่จะได้รับผลกระทบจากอันตรายใด เพื่อให้ผู้กำหนดนโยบายและผู้ที่มีอำนาจตัดสินใจในประเทศใช้เป็นข้อพิจารณาเพื่อวางแผนจัดการปัญหาความยากจนและปกป้องผืนดินอย่างตรงประเด็น

งานส่วนใหญ่ของดร. เครกเน้นไปที่ระบบในพื้นที่สามเหลี่ยมปากแม่น้ำ อาทิ Volta Delta ในประเทศกานา Ganges Brahmaputra Meghna Delta ในประเทศบังคลาเทศและอินเดีย และสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขงในประเทศเวียดนาม เป็นต้น สามเหลี่ยมปากแม่น้ำที่อุดมสมบูรณ์มักมีความสำคัญต่อการผลิตอาหาร และการตั้งถิ่นฐานของประชากร แต่กลับเป็นแนวหน้าที่อาจได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของโลก ปัจจัยการเพิ่มขึ้นของระดับน้ำทะเล น้ำท่วมในแม่น้ำ และชายฝั่ง หรือภัยแล้งเป็นระยะเวลานาน และความกดดันอย่างหนักที่เกิดจากการพัฒนามนุษย์

Masterclasses in Science and related subjects

University of Warwick: บทนำสู่วิทยาศาสตร์บูรณาการ – แนวทางสหวิทยาการของวิทยาศาสตร์ธรรมชาติ  

วันพุธที่ 24 พฤศจิกายน 2564 
เวลา 15.30-16.45 น.

ผู้บรรยาย: Robert Cross, Professor of Mechanochemical Cell Biology, University of Warwick

เกี่ยวกับ Masterclass:
วิทยาศาสตร์บูรณาการเป็นแนวทางใหม่ในวิทยาศาสตร์ธรรมชาติ มีเป้าหมายเพื่อฝึกฝนผู้เรียนให้ใช้ความคิดและเทคนิคของสาขาวิชาต่าง ๆ ทางวิทยาศาสตร์อย่างอิสระ เช่น ชีววิทยา เคมี ฟิสิกส์ คณิตศาสตร์ และศาสตร์การประมวลผล (Computing)  ตั้งแต่เริ่มแรก ผู้เรียนจะได้รับคำแนะนำจากนักวิทยาศาสตร์ผู้เชี่ยวชาญในการแก้ไขปัญหาทางวิทยาศาสตร์ผ่านการทดลอง การประมวลผลซึ่งส่วนใหญ่ใช้โปรแกรมไพทอน (Python) จะมีตลอดหลักสูตร  ในการบรรยายนี้ ศาสตราจารย์ครอสจะอธิบายให้เราทราบว่าหลักสูตรที่เป็นนวัตกรรมใหม่นี้จะให้อะไรแก่ผู้เรียนบ้าง โดยนักศึกษากลุ่มแรกที่เป็นผู้บุกเบิกเพิ่งจะสำเร็จการศึกษาปีแรก ศาสตราจารย์ครอสจะมาเล่าให้ฟังว่า พวกเขาได้เรียนรู้อะไรบ้างในช่วงปีที่ผ่านมา 

ประวัติผู้บรรยาย: 
ในฐานะนักวิจัย ศาสตราจารย์ร็อบ ครอส ทำงานเพื่อทำความเข้าใจกลไกพื้นฐานของโมเลกุลมอเตอร์ ซึ่งเป็นจักรกลขนาดเล็กที่ขับเคลื่อนเซลล์ในร่างกายให้แบ่งตัว หลังจากงานวิจัยหลังปริญญาเอกในซาลซ์บูร์กและ MRC-LMB ในเคมบริดจ์ เขาได้ย้ายงานไปที่สถาบันวิจัยมะเร็ง Marie Curie Cancer Research ซึ่งต่อมาเขาได้ค้นพบชุดข้อมูลเกี่ยวกับโปรตีนไคเนซินซึ่งเป็นจักรกลสำคัญในสมองของมนุษย์  ในปี 2553 ศาสตราจารย์ร็อบได้ก่อตั้งศูนย์ชีวโมเลกุลและเซลล์วิทยาแห่งใหม่ (Centre for Mechanochemical Cell Biology - CMCB) ที่มหาวิทยาลัย Warwick ล่าสุดเขาและทีมงานได้ก่อตั้งหลักสูตรวิทยาศาสตร์บูรณาการ ซึ่งเป็นหลักสูตรปริญญาตรี (เรียน 4 ปี) โดยมีเป้าหมายเพื่อฝึกนักวิทยาศาสตร์รุ่นต่อไปให้คิดและเคลื่อนไหวอย่างอิสระข้ามขอบเขตของสาขาวิชาต่าง ๆ